ماهنامه معیشت: رمز موفقیت مالی و اقتصادی هر خانواده در پس انداز کردن است. بدون پس انداز درآمدها بیهوده هدر می روند و منابع در دسترس برای اموری کم اهمیت هزینه می شوند. پس انداز توانایی مالی را افزایش می دهد و امکان سرمایه گذاری و پیاده سازی برنامه های کلان را ایجاد می کند. برخی تصور می کنند که پس انداز کردن کاری دشوار است؛ به ویژه اگر خانواده با شرایط دشواری مواجه باشد. اما واقعیت چیز دیگری است. اگر روش های مدیریت ذهنی و مالی را بیاموزید، پس انداز را بسیار آسان خواهید یافت. روش های زیر پیشنهاداتی برای خانواده ها است که از طریق آن انجام این اقدام سرنوشت ساز تسهیل می شود:
1- پس انداز کردن پول نیازی به معجزه ندارد. این کار بسیار ساده است و تنها به توانای شما در تغییر رویه خرج کردن پول بستگی دارد اما پیش از آنکه بتوانید این رویه را تغییر دهید باید به دقت مسیرهای هزینه و صرف پول را در خانواده شناسایی کنید. برای انجام این کار، از ابتدای این ماه تمام پرداختی های خود را در جایی ثبت کنید و آنها را به صورت هفتگی و ماهانه فهرست نمایید. برای انجام این کار می توانید از قلم و کاغذ یا نرم افزارهای ساده ای مانند اکسل استفاده کنید. در ثبت آمار دخل و خرج خود، تمام جزئیات را به حساب آورید و فهرست دقیق از تراکنش های مالی خانواده آماده کنید.
در گام بعد، پس از آنکه خرج های ماهانه را دقیقا شناسایی کردید، باید آنها را دسته بندی نموده و مجموعه هزینه هر دسته را مشخص نمایید. با این کار می توانید نقاط پرهزینه را یافته و درصدد اصلاح آنها برآیید. این کار نیاز به مطالعه و تصمیم گیری جدی خواهد داشت. باید زمینه های خاصی را که بیش از حد نیاز پول شما را به هدر می دهند پیدا کنید و آنگاه برای کهش میزان هزینه در آنها تصمیم بگیرید. تصمیم شما در اجرایی شدن نهایی برنامه اهمیت زیادی دارد. این تصمیم باید در سطح تمام اعضای خانواده مطرح شود و یک یک افراد برای پایبندی به آن توجیه گردند.
برای اجرایی کردن تصمیمات مرتبط با کاهش، در گام بعد به دنبال راه کارهای جایگزین باشید. به طور مثال، اگر پول زیادی را صرف غذا خوردن خارج از خانه می کنید، می توانید با آشپزی در خانه از غذای سالم و ارزان استفاده نمایید. اقلام مصرفی خود را از فروشگاه های بخرید که کالاها را با قیمت ارزان تر ارائه می کنند. کفش و پوشاک را در دوره های تخفیف خریداری نمایید و پیوسته در جستجوی مکان ها و زمان هایی برای خرید ارزان باشید. مطمئن باشید که این کار کاملا شدنی است؛ تنها به اراده و تصمیم شما بستگی دارد.
2- ممکن است عجیب به نظر برسد، اما یکی از راه های کاهش هزینه ها و پس انداز، توجه به نیازهای مستقیم خودتان است. البته معنای این حرف خریدن هر کالایی که به نظرتان جالب می رسد نیست، بلکه به این معنا است که در میان مسیرهای هزینه و بدهکاران ماهیانه، جایی هم برای شخص خودتان در نظر بگیرید. با این کار روحیه مناسب تری برای پیشبرد برنامه پس انداز خواهید داشت.
بهترین روش برای این فرآیند، تعیین اهداف میان مدت و بلندمدت است. این اهداف باید به صورت جمعی تعیین شوند و در جلسات منظم، نظر تمام اعضای خانواده نیز تامین گردد. پس از تعیین اهداف، می توانید به صورت ماهانه بودجه ای را برای تحقق آنها کنار بگذارید. برای این کار تا انتهای ماه صبر نکنید، چون ممکن است تمام درآمد خود را خرج کرده و جایی برای پس انداز باقی نماند.
به خودتان فرصت تردید ندهید! پس از دریافت دستمزد ماهانه بلافاصله مبلغ مربوط به برنامه ریزی های شخصی را کنار بگذارید. به این روش وفادار بمانید و تا حد امکان عهد خود را نشکنید.
3- نکته دیگری که در نگاه نخست بی ارتباط به نظر می رسد آن است که بازگرداندن بدهی ها به ایجاد عادات پس انداز کمک می کند. به این دلیل که بدهی ها اغلب با نرخ بهره بازگردانده می شوند و این میزان هر ماهه به درآمد شما تحمیل می شود. از سوی دیگر نرخ بهره وام های بانکی اغلب بیشتر از میزان سودی است که از مبالغ پس انداز شده دریافت می کند. از این رو ادامه دادن به وضعیت بدهکار به معنای از دست رفتن مبالغی قابل توجه به صورت ماهانه است.
فهرستی از بدهی های خود تهیه نمایید و آنها را براساس نرخ بهره و زمان بازگشت طبقه بندی کنید. سپس در ابتدای هر ماه مبلغ خاصی را برای رهایی از بدهی ها اختصاص دهید و فشار ناشی از آنها را کاهش دهید.
4- برای پرهیز از امیال آنی و کنترل آنها می توانید مبالغ پس انداز شده را جایی قرار دهید که امکان برداشت پیش از موعد برای تان وجود نداشته باشد. به طور مثال، حساب های سرمایه گذاری بلندمدت به شما اجازه برداشت مداوم پول را نمی دهند؛ چرا که در این صورت سود شما کاهش خواهد یافت. این انگیزه ای جدی برای کنترل احساسات آنی در شما ایجاد خواهد کرد. به علاوه می توانید مبالغ پس انداز شده را در حساب فردی که اعتماد مطلق به او دارید (مثلا همسرتان) واریز کنید تا نتوانید از آن برداشت نمایید. البته اگر از این روش استفاده می کنید، کاملا در خصوص فرد انتخاب شده تامل نمایید تا بعدا دچار مشکل نشوید.
5- استفاده از ظروف شیشه ای به عنوان قلک نیز یکی از روش های بسیار جالب توجه برای پس انداز کردن است. این روش به نظر کودکانه می رسد اما اگر آن را به کار گیرید متوجه کارایی بالای آن خواهید شد.
ظرفی را انتخاب کنید که درب آن کوچک باشد و نتوانید به سادگی دست خود را در آن فرو کنید. مبالغ پس انداز شده را به نسبت درآمدتان در ظرف بیندازید و تا زمان پر شدن آن صبر کنید. این روش به سبب آنکه میزان پول جمع شده را بسیار ساده و مستقیم به شما نشان می دهد بسیار کارآمد است و انگیزه جدی برای تمام اعضای خانواده ایجاد خواهد کرد.
6- نکته دیگر به هدایا و مبالغ پیش بینی نشده باز می گردد. هر زمان که هدیه ای دریافت می کنید، در محل کار خود پاداش می گیرد و یا پولی غیرمنتظره دریافت می کنید، آن را بلافاصله خرج نکنید، بلکه در حساب پس انداز خود قرار دهید. شما روی این پول حساب نکرده بودید و به همین دلیل به سادگی می توانید از آن چشم پوشی کرده و پس انداز کنید.
7- نکته با اهمیت دیگر در کنترل هزینه ها و امکان پس انداز، کاستن از میزان انرژی مصرفی است. ماهانه مبالغ زیادی برای هزینه برق، آب و گاز در خانواده ها مصرف می شود که میزان زیادی از آن کاملا بیهوده و قابل کاهش است. به اعضای خانواده خود اهمیت صرفه جویی را یادآور شوید و ارتباط این مساله با پس انداز را به آنها بیاموزید. این روش تاثیر قابل توجهی در حفظ پول و بالا رفتن نرخ پس انداز شما خواهد داشت.